Δύο δύσκολα συμπεράσματα από το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ
Η ανθρωπογεωγραφία των οπαδών και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ έχει αλλάξει και – πιστεύω- πια οριστικά. Η μετάλλαξη αυτή δεν έγινε ούτε σε μια νύχτα ούτε τους τελευταίους μήνες. Ξεκίνησε επίσημα με τη συγκυβέρνηση με τους ΑνΕλ (χαρακτηριστική και η απορρόφηση των στελεχών τους), συνεχίστηκε σε μια πορεία με ιδεολογικούς συμβιβασμούς και υποχωρήσεις για να φτάσουμε σήμερα να παρακολουθούμε σε ζωντανή μετάδοση την κατάληξη της. Οι ομιλίες του Στ. Κασσελάκη ήταν αναμφίβολα τραμπικής έμπνευσης και εκτέλεσης, με πρωτοφασιστικά στοιχεία. Ήταν ένα συνέδριο χωρίς συνέδρους, χωρίς πολιτικές ομιλίες, απλά το σκηνικό για μία μάχη εξουσίας. Ο λόγος και οι πρακτικές που παρακολουθήσαμε δεν είχαν τίποτα αριστερό, ήταν καθαρός αυταρχισμός μαζί με ακραίο λαϊκισμό. Αυτό πρέπει να το έχουμε υπόψη στις προβλέψεις για τη συνέχεια, δε μιλάμε πια για αριστερά, δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε του 2015 ούτε 2019 -είναι ένα κέλυφος αυτού που υπήρξε. Και ως κέλυφος δεν είναι παράξενο ότι ακόμη παραπλανεί και επιτρέπει την άρνηση για αυτό που έχει γίνει.
Ο Τσίπρας ολοκλήρωσε το έργο του, να απαξιώσει την Αριστερά στην Ελλάδα (γιατί ανεξάρτητα από την πρόθεσή του, αυτό έχει κάνει), όπως του ταίριαζε: με μία ηχηρή ήττα. Παρέλαβε Συνασπισμό (με όλη τη σημειολογία, το πολιτικό και πολιτισμικό κεφάλαιο που είχε) και παρέδωσε, και με την τελευταία του παρέμβαση, 5 Αστέρια (για να μην κάνω ακόμη λιγότερο κολακευτικούς παραλληλισμούς με την εγχώρια πολιτική σκηνή). Η πιο πρόσφατη παρέμβασή του ήταν και η πιο χαρακτηριστική: δειλή, κοντόφθαλμη, αλαζονική, καταστροφική για τον εαυτό του, το κόμμα του, και την ελληνική Αριστερά. Κι αν αυτά φαίνονται ισοπεδωτικά, αυτό είναι γιατί ουσιαστική εσωκομματική αριστερή κριτική δεν έχει γίνει. Ο ίδιος φρόντισε για αυτό, κατατάσσοντας ως προδοσία κάθε απόπειρα κριτικής, ποντάροντας μόνο σε όσους την επόμενη μέρα τελικά θα ακολουθούσαν τις πρακτικές του.
Ο Τσίπρας έχασε σήμερα το κόμμα και τον κόσμο του από τον άνθρωπο που νόμιζε ότι χρησιμοποιούσε -το ίδιο κόμμα που ο ίδιος είχε κάνει προεδροκεντρικό, χωρίς να καταλαβαίνει ότι πια δεν είναι αυτός ο πρόεδρός τους, τον ίδιο κόσμο που ο ίδιος έφερε και εκπαίδευσε χωρίς να μπορεί να φανταστεί ότι πια δεν τον ελέγχει. Λαμβάνοντας υπόψιν τα χαρακτηριστικά και των δύο, Τσίπρα και Κασσελάκη, ο συμβολισμός είναι τέλειος.
Η συνέχεια θα είναι δύσκολη σε αυτό το αυτό το σχεδόν μονοκομματικό τοπίο, ήταν όμως απαραίτητες οι συνειδητοποιήσεις και η διαύγεια αυτού του συνεδρίου. Ίσως τελικά αυτό να ήταν το σημείο μηδέν και τώρα να ξεκινήσουμε να μετράμε προς τα μπροστά. Γιατί σίγουρα δεν υπάρχει επιστροφή σε αυτό που ήταν -και ευτυχώς.